Spotkanie z poezją (Salon u Raczyńskich)

Niektórzy lubią poezję… Tych „niektórych” było wczoraj całkiem sporo w Teatrze Polskim w Poznaniu na wieczorze z twórczością Tomasa Tranströmera, organizowanym przez Bibliotekę Raczyńskich. Spotkanie poprowadził prof. Ryszard K. Przybylski, o swoich kontaktach z Noblistą i jego poezją opowiedział Tomasz Jastrun (w latach 1990-1994 dyrektor Instytutu Polskiego w Sztokholmie i attache kulturalny w Szwecji), a wybrane utwory recytował Andrzej Seweryn. Było uroczyście, podniośle, ale i zabawnie. Ile znaczy interpretacja wiersza przez wybitnego (choć bardzo klasycznego) aktora, przekonałam się, kiedy po powrocie do domu próbowałam poznawać Tranströmera samodzielnie. Uprawia on sztukę trudną w odbiorze, wymagającą solidnej pracy umysłowej, taką, o którą człowiek się potyka, choć bez wątpienia piękną. Tak mało czytałam i czytam w swoim życiu poezji, że czuję się w kontakcie z nią bardzo onieśmielona, a nawet trochę bezradna. Zastanawia mnie, jak to się dzieje, że tylko „Niektórzy lubią poezję. Niektórzy – czyli nie wszyscy. Nawet nie większość wszystkich ale mniejszość”? Nie jest to przecież kwestia tego, że brakuje nam wrażliwych czytelników – moli książkowych, zorientowanych na słowo pisane, jest przecież wielu, co pokazuje choćby blogosfera. Do głowy przychodzi mi jeden wniosek – za mało z poezją w ciągu życia, choćby w szkole, obcujemy. To, czego nie znamy, budzi w nas obawę, lęk – że nie zrozumiemy, nie będziemy potrafili zinterpretować. Nie oswajamy się z poezją, nie nabieramy wprawy, nie nastrajamy się. Z wczorajszego spotkania wyszłam z przekonaniem, że trzeba się przełamywać. Nawet jeśli pierwsze próby są kulawe, niezdarne, nawet jeśli mamy poczucie, że poruszamy się w tej materii po omacku. Wystarczy jedno zdanie czy słowo, które przemówi nam do wyobraźni, wzbudzi emocje, dotrze do jakichś nieświadomych pokładów – już wtedy będzie miało to sens. A w mojej głowie natrętnie domaga się uwagi taki oto wiersz zeszłorocznego Noblisty: 

Łuki Romańskie

We wnętrzu ogromnego kościoła romańskiego cisnęli się turyści.

Rozpościerało się sklepienie za sklepieniem bez prześwitu.

Drgało kilka płomyków świec.

Objął mnie anioł bez twarzy

i zaszeptał przez całe ciało:

„Nie wstydź się tego, że jesteś człowiekiem, bądź dumny!

W twoim wnętrzu otwiera się sklepienie za sklepieniem bez końca.

Nigdy nie będziesz gotowy i tak jest słusznie.”

Byłem ślepy od łez

i wyprowadzono mnie na buzującą od słońca piazzę

wraz z Mr i Mrs Jones, Panem Tanaką i Signorą Sabatini

a we wnętrzu ich wszystkich otwierało się sklepienie za sklepieniem bez końca.

P.S. 13 marca (wtorek – dzisiaj!!!) w Filii Wildeckiej Biblioteki Raczyńskich odbędzie się spotkanie autorskie z Tomaszem Jastrunem – poetą, prozaikiem, eseistą, reporterem i krytykiem literackim, gościem wczorajszego wieczorku poetyckiego. Poprowadzi je dr Agnieszka Gajewska, kierowniczka Pracowni Krytyki Feministycznej na UAM, prowadząca ćwiczenia z poetyki, teorii literatury i literatury współczesnej.

13 marca 2012 (wtorek), godz.17.30

Filia Wildecka, ul. Robocza 4